Müslümanlar için en kutsal ve en önemli ay olan Ramazan ayının gelişiyle, oruç ve Teravih namazı gibi ibadetlere de tekrar dönüş yapılmaya başlanır. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed’e (s.a.v.) Kur’an-ı Kerim ayetlerinin inmeye başladığı Ramazan ayında oruç tutmanın dinimizin 5 şartından biri olduğunu ve oruç tutmanın sabrımızı, irademizi ve nefsimizi kontrol etmemizi sağladığını herkes bilir.
Ramazan ayına özel diğer ibadetler bir yana, Teravih namazı ile ilgili çoğu Müslüman’ın kafasında pek çok soru işareti oluşur. Teravih namazı nedir? Teravih namazı nasıl çıktı? Teravih namazı rekat sayısı nedir? Teravih namazı zamanı ne zamandır? Evde Teravih namazı kılınır mı? Ramazan ayına özel ve faziletli bir ibadet olan Teravih namazı ile ilgili merak edilen her şey bu yazımızda...
Teravih Namazı Nedir?
Tüm Müslümanlar için kutsal olduğu kabul edilen Ramazan ayının gelmesiyle birlikte “Teravih namazı nedir?” sorusu da tekrar gündeme gelir. Ramazan ayının vazgeçilmezlerinden olan Teravih namazı, Diyanet İşleri Başkanlığı’na göre,, yatsı namazı ve vitir namazı arasında nafile olarak kılınan bir namazdır. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) “Kim inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek Ramazan namazını (Teravih) kılarsa, onun geçmiş günahları bağışlanır.” diyerek tüm Müslümanları teşvik ettiği Teravih namazı, bu sebeple hem erkekler hem de kadınlar için sevap getiren bir ameldir.
Teravih namazı, ismini “tervîha” kelimesinin çoğulu olan “terâvîh” kelimesinden alır. “Tervîha” kelimesi “rahatlatmak, dinlendirmek” anlamlarını gelmektedir. “Teravih namazı nedir?” sorusu kadar “Teravih namazı nasıl çıktı?” sorusunun cevabı da merak edilmektedir. Hadislere göre Ramazan ayı namazı olarak da anılan bu namaz, her dört rekatta bir kere dinlenmek için oturulduğundan dolayı “tervîha” adını almıştır. Bir zaman sonra yalnızca oturup dinlenmekten ziyade, zikir ve salavatlar gibi fazladan ibadet biçimleriyle de devam ettirildiği görülmüştür. Peygamber efendimiz Resûl-i Ekrem’in de Teravih namazı kıldığı bilinir.
Teravih Namazı Farz Mı, Sünnet Mi?
Teravih namazı dini hükmü konusunda pek tartışma bulunmayan bir ibadettir. Halifelerden bu yana kılınan Teravih namazı dini hükmü farz değildir. Teravih namazı dini hükmü sünnet olan bir namazdır. Oruç tutmaya değil Ramazan ayına özel bir namaz olduğundan ötürü, oruç tutanlar da tutamayanlar da Teravih namazını kılabilir. Bazı akademisyenler Teravih namazının beyhude bir ibadet olduğunu ve İslam tarihinde aslında böyle bir namazın olmadığını dile getirseler de, bugün tüm dünyadaki Müslümanlar tarafından Teravih namazının sünnet olduğu kabul edilmiştir.
Teravih Namazı Nasıl Kılınır?
Teravih namazı, Ramazan ayının en faziletli ibadetlerinden bir tanesidir. Bu mübarek ayın gelişiyle birlikte de Teravih namazı zamanı ve Teravih namazı rekatları en çok merak edilen konulardan biri haline gelir. Ayrıca evde Teravih namazı kılmak ile toplu Teravih namazı kılmak arasında bir fark olup olmadığı da çokça sorulur.
Fazladan ibadetler olan nafile namazlar normalde tek başına kılınır ve böyle daha faziletli olduğu kabul edilir ancak Teravih namazı bir istisnadır. Peygamber efendimizin uygulaması da Teravih namazının cemaatle kılınmasının daha faziletli olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak yine de, bu mecburi değildir. Teravih namazı zamanı da yatsı namazı zamanıdır. Vitir namazında olduğu gibi Teravih namazı da yatsı namazının farzı kılındıktan sonra kılınır.
Teravih Namazı Kaç Rekattır?
Aslen Peygamber efendimizin kaç rekat Teravih namazı kıldığı konusunda üzerinde uzlaşılmış bir yanıt bulunmamaktadır. Halifeler zamanında ise Teravih namazlarının yirmi rekat kılındığı ve bu durumun cemaatle günümüze kadar bu şekilde devam ettiği bilinmektedir. Günümüzde tüm dünyada Teravih namazı 20 rekat olarak kılınır. Ancak Teravih namazı dini hükmü sünnet olduğundan, bu namaza farz gibi yaklaşmamak gerekir. Belirli geçerli sebepler bulunması durumunda Teravih namazı 8, 10, 12, 14, 16 ya da 18 rekât da kılınabilir. Toplu Teravih namazı her zaman 20 rekat kılınsa da, evde Teravih namazı daha az rekat kılınabilir.
Teravih Namazı Evde Nasıl Kılınır?
Teravih namazı dini hükmü sünnet olduğundan, evde Teravih namazı kılmanın dini açıdan hiçbir sakıncası yoktur. Cemaatle toplu Teravih namazı kılmanın daha faziletli olduğu bilinse de, aynı şekilde evde kılınan namaz da o kadar sevaptır. Evde Teravih namazı; 8, 10, 12, 14, 16 ya da 18 rekât olarak ve şu şekilde kılınabilir.
Tüm namazlarda olduğu gibi Teravih namazı da abdest alınarak ve temiz bir seccade üzerinde kılınır. Teravih namazına başlamadan önce “Niyet ettim Allah rızası için dört rekat Teravih namazı kılmaya” diye niyet edilir. Sonra “Allahu Ekber” diyerek tekbir alınır ve namaza başlanır. Sübhaneke okunur ve Euzü-besmele çekilir. Fatiha suresi okunur. Bir Kur’an-ı Kerim suresi okunur. Rükuya gidilir. Secdeye gidilir, doğrulunur ve tekrar secdeye gidilir. Böylece birinci rekat tamamlanmış olur.
Namazın ikinci rekatında ayağa kalkılır ve kıyama durulur. Besmele çekilir ve Fatiha suresi okunur. Kur’an-ı Kerim’den bir sure okunduktan sonra rükuya gidilir. Secdeye gidilir, doğrulunur ve tekrar secdeye gidilir. Ardından oturulur ve Ettehiyyatü, Allahumme salli ve Allâhumme barik duaları okunur.
Teravih namazının üçüncü rekatında Sübhaneke okunur. Euzü-besmele çekilir ve Fatiha suresi okunur. Kur’an-ı Kerim’den bir sure okunduktan sonra rükuya ve secdeye gidilir. Doğrulduktan sonra tekrar secdeye gidilir. Dördüncü rekata başlarken ayağa kalkılır ve kıyama durulur. Besmele çekilir ve Fatiha suresi okunur. Kur’an-ı Kerimden bir sure okunduktan sonra rükuya gidilir. Secdeye gidilir, doğrulunur ve tekrar secdeye gidilir. Ardından oturulur ve Ettahiyyatü, Allahumme salli, Allahumme Barik ve Rabbenâ duaları okunur. “Es selâmu aleyküm ve rahmetullah” diyerek hem sağa hem sola selam verilir ve namaz tamamlanır.
Teravih namazında her iki ya da dört rekatta bir selam verildikten sonra tekrar niyet etme zorunluluğu bulunmaz. Teravih namazı bir bütün olarak görüldüğünden, bazı âlimler aksini iddia etse de, genel görüş Teravih namazının tek niyetle kılınabileceği yönündedir.