Efendimiz Aleyhisselam buyuruyorlar: "Şunu iyi bilin ki bana kitap Kur’an ve Kur’an’la birlikte Kur’an gibisi de verilmiştir. İyi biliniz ki fazla zaman geçmeden karnı tok bir adam kol-tuğuna oturarak:Siz Kur’an’a bağlanmaya bakın. (Ondan başkasına inanmayın) Onda helal diye gördüğünüz şey helal, haram diye gördüğünüz şey de haramdır.’ diyecektir.Dört Mezhebe Göre İslam Fıkhı

Efendimiz’e zahiren tilavet edilen vahiy Kur’an verildiği gibi, tilavet edilmeyen vahiy hadisler de verilmiştir. Allah (c.c.) O’nun hakkında: "O kendinden konuş-maz. O’nun konuşması ancak bildirilen bir vahiy iledir." "Allah ve Peygam-beri bir iş, bir mesele hakkında hüküm verdiğinde, artık hiçbir mümin er-keğin ve kadının, o işi kendi isteklerine, arzularına göre seçme hakkı yok-tur. Kim Allah’a ve O’nun Resulü’ne karşı gelirse apaçık bir sapıklık içinde-dir."

DÖRT MEZHEBE GÖRE İSLAM FIKHI

"Resulullah size neyi verdiyse onu alın, size neyi yasakladı ise ondan sakının."

"... Allah’ın ve Resulü’nün haram kıldığını haram saymayan..."

Allah Teâlâ’nın haram kıldığı gibi Resulü de bir şey hakkında helaldir veya haram-dır deme yetkisine sahiptir. Çünkü bu yetkiyi Allah (c.c.) O’na vermiştir; allâmelerimiz(!) vermese de.

"... Allah’ı seviyorsanız bana uyun..."

"Allah’a ve Resulü’ne ita-at edin. Eğer Allah’a ve Resulü’ne itaattan yüz çevirirlerse, şüphesiz ki Al-lah kâfirleri sevmez."

"Onlara Allah’ın indirdiği Kur’an’a ve Peygamber’e gelin denilince ikiyüzlü münafıkların büsbütün senden uzaklaştıklarını görürsün."

"Allah’a ve Peygamber’e itaat edin."

DÖRT MEZHEBE GÖRE İSLAM FIKHI

"Peygamber’e itaat eden Allah’a itaat etmiştir."

"Kim Allah’a ve Peygamberi’ne baş kaldırırsa, onun için içinde ebedi olarak kalacağı cehennem vardır."

"Onlar ki yanlarındaki Tevrat ve İncil’de yazılı buldukları ümmî Resul’e/Muhammed (a.s.)’a tabi olurlar. O Muhammed ki (a.s.) onlara iyiliği emreder, kötülüğü yasaklar. Onlara güzel şeyleri helâl kılar, kötü şeyleri haram kılar..."

"Biz hangi peygamberi gönderdikse, sırf Allah’ın izni ile itaat edilmek üzere gönderdik. Eğer onlar kendilerine zulmettikleri vakit, sana gelip Al-lah’tan günahlarının bağışlanmasını dileseler ve Allah Resulü de onların bağışlanmalarını dileseydi, elbette Allah’ı affedici ve merhametli bulurlar-dı."

"Hayır, Rabbine andolsun ki iş bildikleri gibi değil! Onlar aralarında çıkan çekişmeli işlerde seni hakem yapıp sonra da senin verdiğin hükme karşı, içlerinde hiçbir sıkıntı duymaksızın, tam bir teslimiyetle boyun eğ-medikçe iman etmiş olmazlar."

Değerli okuyucu!

ve Acirc;yet meallerini dikkat ederek okursan Efendimiz (a.s.)’in de helâl ve haram kıl-ma yetkisine sahip olduğunu göreceksin. Allah Teâlâ:

Sapıklıktan kurtulmanız için peygamberlere tâbi olup, uyun."buyuruyor.

Bir hadislerinde Efendimiz:

"Burada bulunanlarınız benden işittiklerini burada bulanmayanlara tebliğ etsinler. Çünkü burada bulunanınız, sözümü kendisinden daha iyi an-layan bir kimseye tebliğ etmiş olur. Benim sözümü duyup belledikten son-ra duyduğunu başkasına götürenin Allah yüzünü ağartsın."buyurmuşlardır.

Peygamber’i ve O’nun hadislerini devre dışı bırakmak dalaletin, sapıklığın, dinsiz-liğin ta kendisidir. Allah Teâlâ, Peygamberi’ni devre dışı bırakmamıştır. Kur’an’ı okuyan-lar bunun böyle olduğunu mutlaka göreceklerdir. Kur’an’dan başka kaynakları devre dışı bırakanlar, yüce dinimiz hakkında ipe sapa gelmez cevherleri daha kolayca yumurtlayacaklardır.

Haricî fırkaları ile Rafizî fırkaları Kur’an-ı Kerim’in zahirine yapıştılar ve Kur’an’ın beyanını ihtiva eden Peygamber’in hadislerini terk ettiler. Bu bakımdan yol-larını şaşırdılar ve sapıttılar.

"Onun buyruğuna aykırı hareket edenler, başlarına bir belanın gel-mesinden veya can yakıcı bir azaba uğramaktan sakınsınlar." buyuruyor, yüce Rabbimiz.

Yüce dinimizin dört ana kaynağı vardır:

1.Kur’an-ı Kerim,

2.Peygamberimiz (s.a.v.)’in sünneti / hadis-i şerifleri,

3.İcmâ-i Ümmet,

4.Fıkıh âlimlerinin kıyasları.

Bunlardan biri veya birkaçı inkâr edilerek devre dışı bırakılırsa milyonlarca din meydana çıkar. Buna da ancak din tahripçileri razı olurlar. Hiçbir tahsili olmayan kim-senin eline Kur’an mealini vererek: "Dinini bundan öğren." demekten daha büyük ce-halet olamaz.

Hazreti Peygamber Aleyhisselam bir hadis-i şeriflerinde:

"Kendi reyi ile Kur’an’ı yorumlayan küfre girer." buyurmuşlardır.

Allah Teâlâ Kur’an-ı Kerim’de:

"O kimseler ki, Allah’ı ve peygamberlerini inkâr ederek Allah ile Peygamberi’nin arasını ayırmak isterler ve 'biz bir kısmına inanır, bir kısmını inkâr ederiz.’ derler. Böylece imanla küfür arasında bir yol tutmak ister-ler. İşte gerçek kâfirler bunlardır. Biz bu kafirler için aşağılayıcı bir azap hazırlamışızdır."buyurmaktadır. [Nisâ suresi, âyet: 150-151]

Günümüzdeki bazı sözde ilim adamları bu âyetin örneğidirler. Onlar Allah ile Peygamberi’ni birbirinden ayırır; işlerine gelene inanır, işlerine gelmeyene inanmazlar.

Hukuk fikri ve hukuk alanında yapılan düzenlemeler insanlık ta-rihi kadar eskidir. Bu alanda en eski olduğu bilinen Roma hukuku oldukça dağınık bir durumdadır.

Genelde fıkıh adı altında İslâmiyette geniş bir alanı kapsayan hukuk çalışmaları yani İslâmî hukuk hem malzeme zenginliği, hem düzenlemedeki intizamı hem de düzenli olduğu kadar eskilere da-yanması bakımından ilgi çekici boyutta ve mükemmelliktedir.

Hanefîmezhebi alimlerinden İmam Muhammed’in "Siyer-i Kebir"isimli eserinin üçüncü hicrî asırda kaleme alındığı bilinmek-tedir. Devletler arası barış ve savaş hukukunu düzenleyen bu şaha-ne eser günümüzden on bir asır önce meydana getirilmişken o tarihlerde günümüzdeki pek çok hukuk ekollerinin sözü edilmesi şöyle dursun, dünyanın dört bir yanındaki derebeylik kurallarının hüküm sürdüğü bilinmektedir.

İslam hukukunun gelişme ve zenginleşme dönemlerinde kale-me alınan bu eser en meşhur dört İslam hukuku ekolünün; Hanefî,Malikî, Şafiî ve Hanbelî mezheplerinin mükemmel bir özetidir.

İbadet konularından başlayarak yaşanan hayatın bütün yönlerinde bu mezheplerdeki hükümleri topluca bir ara-da görmek bu eserle mümkün olacaktır.

Bununla beraber şu husus göz önünde bulundurulmalıdır."Bir mezhep, başka mezhepten öğrenilmez."sözü gereğince bu kitapta çeşitli mezheplere ait hükümler o mezhepte tartışılmış ve bu kitapta ifade edildiğinden farklı olarak kendi mezhebinde yer almış olabilir.

Bu yüzden okuyucularımız bu kitapta bildikleri bir mezhep hükmüne aykırı bir mesele görürlerse, o meseleyi ilgili mezhebin ana kaynaklarından araştırsınlar veya mezhepte uzman derecede olan bir zata sorarak gerekli açıklamaları öğrensinler.

Gerçi yer yer Hanefîmezhebi ile ilgili açıklamalar dipnotlarda ifade edilmiştir. Fakat bu yeterli değildir.

Bir kere daha ifade edelim ki, şöhret bulan İslam hukuku ekol-lerinin engin ve zengin kaynaklarına nispetle bu kitapçık, mezheple-rin hepsini bir arada ifade etmesi bakımından da devede kulak de-necek kadar küçük hacimde kalmaktadır.

Nitekim Hanefî’de Serahsî’nin otuz ciltlik Mebsut’u, Malikî’de altı ciltlik İmam Malik’in Müdevvene’si, Şafiî’de sekiz cilt-lik İmam Şafiî’nin El-Ümm’ü,Hanbelî’de on iki ciltlik İbn-i Kudame’nin El-Muğni’si bu malzeme zenginliğinin birer baş göster-gesidir.

Tercümede hem müellifin ifadelerine sadık kalmaya, hem de okuyucunun anlayacağı tarzda bir üslup kullanmaya gayret ettik.

Şurası bir gerçektir ki, tercüme yoluyla ortaya çıkan her eser-deki akıcılık ve zevk orijinaldekinin yerini asla tutmaz.

Yer yer parantez içinde kullanılan kelime ve cümlecikler anla-tılan fikirlerin daha iyi kavranmasını sağlamak için kitabın orijinalde karşılığı olmadığı için parantez içinde yer almıştır.

Yaklaşık altı asır önce kaleme alınan bu eseringünümüz kültürü içinde kendine ait yeri alarak İslam hukuku çalışmalarına katılmada mütevazı bir pay sahibi olmasında bir rolümüz olmuş ise bundan dolayı ancak Cenab-ı Hakk’a hamd ederim.

İnsan yapısı olan her şeyde eksiklik kaçınılmazdır. Noksanımızın samimi bir şekilde gösterilmesi halinde, şimdiden teşekkürü bir borç bilirim.

Dipnotlarda özellikle tariflerle ilgili açıklamalarda istifade edi-len kaynaklar gösterilmiştir.

Abdest bahsi 29

Adak Bölümü 210

Alan-Satan İhtilafı ve Malın Helak Olması Bölümü 251

Alışveriş Bölümü 224

Altın ve gümüşün zekâtı 148

Arazi mahsülünün zekâtı 145

Ariyet bahsi 290

Asıl ve ona bağlı teferruatın satışı 241

Bağış (hibe) 319

Bayram namazı 113

Boşanma Bölümü 379

Buluntu çocuk bahsi 326

Cemaatle namaz 90

Cenaze Bölümü 122

Cenaze Namazı 126

Ciale bahsi 327

Cinayetler bahsi 440

Cizye bahsi 538

Cuma namazı 104

Davalar ve deliller 561

Devlet başkanına başkaldırmak 479

Diyet bahsi 449

Eşler arasında adalet ve güzel davranma bahsi 374

Faiz Bölümü 236

Feraiz kitabı 328

Fıtır sadakası 153

Ganimetin taksimi 523

Gasp bahsi 292

Giriş 9

Gusül bahsi 33

Hac Bölümü 179

Haccın yapılışı 195

Had cezaları 476

Hades sebepleri babı 23

Havale Bölümü 273

Hayvan Boğazlama ve Av Bölümü 218

Hayvanların zekâtı 139

Hıdane 438

Hırsızlık 494

Hul’ babı 376

İ’la bahsi 392

Iddet bahsi 423

İflas ve Hacr Bölümü 265

İftira etmek (kazif) 491

İhram ve yasakları 187

İhram yasaklarının cezası 192

İhsar bahsi 203

İkrar bahsi 282

İnsan öldürmenin keffareti 471

İslam dininden dönmek (ridde) 476

İstiska namazı 120

İtikaf 174

Kadınların âdeti babı 45

Kasame bahsi 467

Kayıp eşya bulma bahsi 323

Kaza (mahkeme) ile ilgili meseleler bahsi 547

Kendisi ile evlenmek haram olanlar 360

Kira bahsi 308

Korku namazı 102

Köle azat etmek 581

Kurban Bölümü 205

Küsuf namazı 119

Lian bahsi 398

Madenlerin zekâtı 151

Mehir bahsi 368

Mestlerin meshi babı 41

Mikat yerleri 186

Mudarebe ortaklığı bahsi 303

Murabaha bahsi 248

Musakat Bölümü 306

Musarrat satışı ve kusur dolayısıyla malın iadesi 243

Müdebber köle 584

Mükateb köle 585

Nafaka bahsi 432

Nafile Namaz Bölümü 86

Namaz Bölümü 51

Namazın şartları, rükünları ve kılınışı 58

Necasetlerin hükmü 14

Nikah Bölümü 349

Nikahta muhayyerlik ve kusur sebebi ile dönmek 366

Oruç Bölümü 163

Önsöz 5

Rehin Bölümü 258

Ric’î boşama 390

DÖRT MEZHEBE GÖRE İSLAM FIKHI

Sahipsiz toprağın işlenmesi 314

Saldırgana karşı yapılan şeyler, devlet görevlisinin ve hayvanın telef ettiğinin tazmini 515

Satılması caiz olan ve olmayan şeyler 227

Satışı bozan ve bozmayan şeyler 233

Sehv (unutma) secdesi 79

Selem ve ödünç bahsi 253

Sihir ve sihir yapanın hükmü 473

Siyer bahsi 518

Sulh Bölümü 270

Süt Emme Bölümü 430

Şahitlik bahsi 570

Şarap içmek 508

Şirket bahsi 276

Şüf’a bahsi 299

Ta’zir bahsi 511

Taharet Bölümü 11

Taksim (bölüşme) 559

Teminat bahsi 274

Teyemmüm bahsi 36

Ticaret mallarının zekâtı 150

Tilavet secdesi 83

Ümmü veled olan cariye 587

Vakıf 317

Vasiyet kitabı 339

Vedia bahsi 287

Vekalet bahsi 278

Yasak olan satışlar 249

Yemin Bölümü 404

Yenmesi helal ve haram olanlar 213

Yol kesmek 504

Yolcunun namazı 98

Zekât Bölümü 134

Zekât verilecek kimseler 157

Zıhar bahsi 394

Zina etmek 481

DÖRT MEZHEBE GÖRE İSLAM FIKHI